wtorek, 16 sierpnia 2011

Olej opałowy - paliwo dostępne i wygodne. Jakie paliwo wybrać



Na terenach pozbawionych sieci gazowej olej opałowy skutecznie konkuruje z gazem płynnym. Jest także chętnie wybierany przez inwestorów, którzy decydują się na wymianę wysłużonego kotła na paliwo stałe na nowoczesny - olejowy.

Do ogrzewania domu używany jest lekki olej opałowy, który należy do grupy tak zwanych olejów średnich. Do tej grupy zalicza się też naftę i olej napędowy. Olej opałowy to klarowna ciecz o zapachu zbliżonym do woni oleju napędowego. Aby nie mylić tych dwóch paliw, olej opałowy jest barwiony na kolor czerwony.
O efektywności procesu spalania decyduje jakość paliwa - jego odpowiedni skład zapewnia wysoką wartość opałową. Warto kupować produkty znanych i sprawdzonych producentów, którzy oferują paliwo o dobrych parametrach. Polskich norm na ten typ paliwa jeszcze nie ma, ale normy zakładowe znaczących krajowych producentów odpowiadają normom niemieckim.












Kocioł olejowy z palnikiem zintegrowanym, pod kotłem zainstalowano zasobnik ciepłej wody użytkowej.
Autor: BUDERUS

Cechy dobrego oleju opałowego

Zawartość siarki. W dobrych produktach nie przekracza 0,2%. Zbyt duża skraca żywotność palnika i zmniejsza sprawność procesu spalania. Ilość siarki jest ograniczana również ze względów ekologicznych. Im jest jej mniej, tym „czystsze” jest paliwo.
Temperatura płynności oleju. Poniżej tej temperatury olej mętnieje. To oznacza, że wytrąca się z niego parafina, która uniemożliwia pracę palnika w kotle. Dostawcy deklarują zwykle, że temperatura płynności ich oleju wynosi około -20°C. Jednak olej powinien być magazynowany w temperaturze znacznie wyższej niż temperatura płynności, ponieważ palniki olejowe dobrze spalają tylko paliwa o określonej lepkości, a ta zależy od temperatury. Dotyczy to zwłaszcza palników małej mocy stosowanych w domach jednorodzinnych. Według producentów palników olej ma dobre właściwości, jeśli składuje się go w temperaturze wyższej niż 5°C.

Właściwości oleju jako paliwa

Dostępny. Sieć dystrybucji oleju opałowego jest rozbudowana. Paliwo jest dostępne na terenie całego kraju. Dostawy paliwa zamawia się telefonicznie. Jeśli odległość do odbiorcy nie jest duża, cena zawiera najczęściej koszt transportu.

Wygodny w użyciu. Procesy spalania w kotłach olejowych są w pełni zautomatyzowane. Nie wymagają stałej kontroli użytkownika. Są to zatem urządzenia bezobsługowe.

Wymaga magazynowania. Paliwo trzeba zgromadzić w zbiorniku. Oznacza to jednorazowy duży wydatek. Najlepiej, gdy ma się na tyle duży zbiornik, by oleju starczyło na cały sezon.

Bezpieczny. Temperatura zapłonu oleju opałowego jest wysoka - powyżej 55°C. Oznacza to, że paliwo poniżej tej temperatury nie wytwarza mieszanki z powietrzem, która może się przypadkowo zapalić lub wybuchnąć.

Ekologiczny w porównaniu z węglem. Zawartość siarki w oleju opałowym jest 2-10 razy niższa niż w węglu kamiennym. Konstrukcja palników pozwala na ograniczenie emisji tlenków azotu (NOx). Ich ilość często jest mniejsza, niż wynika to z wymagań dla Znaku Błękitnego Anioła (oznacza się nim kotły o nis-kiej emisji NOx). Spalanie oleju jest bezodpadowe.

Ma zmienną cenę. Cenę oleju kształtuje rynek. Nie zawsze latem jest najtaniej. W porównaniu z zeszłym rokiem, gdy za litr oleju trzeba było zapłacić w pewnym okresie nawet 2 zł, jego cena znacznie spadła. Cena zależy od zamówionej ilości paliwa - im większa dostawa, tym taniej.
Obecnie olej kosztuje około 1,3 zł/l z podatkiem VAT. Uwzględniając wartość opałową 10,2 kW/l i sprawność kotła 90%, otrzymamy koszt 1 kWh - 0,14 zł.

Kocioł, palnik, kotłownia
Kocioł. Wybór urządzeń olejowych jest znacznie mniejszy niż gazowych. Najczęściej oferowane są żeliwne kotły olejowe jednofunkcyjne w wersji stojącej. Ciepła woda użytkowa przygotowywana jest w zasobnikach zasilanych z kotła. Na rynku można spotkać również kotły wykonane ze stali i stali nierdzewnej. Są także urządzenia wiszące lub przystosowane do zabudowy w ciąg szafek kuchennych. Najmniejsze kotły olejowe mają moc 11 kW.
Ze względu na małą różnicę między ciepłem spalania i wartością opałową oleju oraz niską temperaturą kondensacji spalin, wykorzystanie technik kondensacyjnych nie jest tak opłacalne jak w wypadku urządzeń gazowych. Dlatego trudno spotkać kotły kondensacyjne na olej opałowy. Do rzadkości należą również urządzenia z zamkniętą komorą spalania. Planując budowę kotłowni olejowej, trzeba więc przewidzieć w niej miejsce na komin, który będzie odprowadzał spaliny.





Wśród kotłów olejowych nieliczne są urządzenia dwufunkcyjne i z zamkniętą komorą spalania.
Autor: ULRICH
Palnik kotła olejowego może być oddzielnym elementem widocznym na zewnątrz kotła.
Autor: RADAN

Palnik. To główny element, którym kotły olejowe różnią się od gazowych. W gazowych palniki są zwykle atmosferyczne, w olejowych - wentylatorowe (olej i powietrze są dostarczane pod ciśnieniem). Palniki wentylatorowe są droższe od atmosferycznych i stąd głównie różnica w cenie kotłów gazowych i olejowych - te drugie są droższe. Palnik kotła olejowego może być integralną częścią urządzenia lub osobnym elementem. W kotłach małej mocy montuje się zwykle palniki jednostopniowe, pracujące w trybie włącz-wyłącz. Palniki dwustopniowe, montowane w większych kotłach, rzadziej się włączają, ponieważ jest możliwa praca urządzenia ze zmniejszoną mocą.
Palniki olejowe są czułe na zmiany składu paliwa. Dlatego nie zaleca się zmian dostawcy oleju. Każda taka zmiana wymaga regulacji palnika. Bywa, że olej od tego samego dostawcy ma zmienne parametry. Bez względu na jakość paliwa palnik kotła wymaga raz w roku regulacji, a dysza palnika - wymiany. W niektórych kotłach możliwa jest wymiana palnika na gazowy. Jeśli w pobliże działki zostanie doprowadzona sieć gazowa, można zmienić paliwo, nie wymieniając kotła.

Kotłownia olejowa powinna spełniać podobne warunki jak gazowa. W przeciwieństwie do kotłów na propan urządzenia olejowe można zainstalować poniżej poziomu terenu - w piwnicy. Stosowanie oleju opałowego o temperaturze zapłonu powyżej 55°C powoduje, że pomieszczeń, w których lokalizowane są kotły olejowe, nie kwalifikuje się do zagrożonych wybuchem. Zaleca się jednak montaż kotła w wydzielonym pomieszczeniu nie tylko ze względu na rozmiary urządzenia, ale również głośniejszą pracę niż kotłów z palnikami atmosferycznymi. Przyczyną jest palnik.

Zbiornik na olej

Lokalizacja. Zbiorniki można umieścić:
- na zewnątrz domu - na ziemi lub pod ziemią,
- wewnątrz domu: w piwnicy lub w pomieszczeniach na parterze domu - o dowolnej pojemności, w kotłowni - o łącznej pojemności nie większej niż 1000 l,
- w specjalnie do tego przeznaczonym magazynie zewnętrznym.




Zbiorniki na olej opałowy o pojemności do 1000 l można ustawić w kotłowni, przestrzegając pewnych zasad.
Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Materiał. Zbiorniki zewnętrzne wykonuje się ze stali zabezpieczonej antykorozyjnie. Są zwykle dwupłaszczowe, co zabezpiecza przed ewentualnym skażeniem ziemi w razie rozszczelniania zbiornika. Zbiorniki przeznaczone do montażu wewnątrz domu wykonane są przeważnie z tworzywa sztucznego (najczęściej polietylenu, rzadziej poliamidu). Mogą być jedno- lub dwupłaszczowe.
Zbiorniki jednopłaszczowe muszą być montowane w tak zwanej wannie wychwytującej - szczelnej obudowie o pojemności równej objętości pojedynczego zbiornika, mogącej w razie wycieku pomieścić wylewające się ze zbiornika (zbiorników) paliwo. Zbiorniki dwupłaszczowe nie potrzebują wanny. Dostatecznym zabezpieczeniem są właśnie podwójne ścianki: zewnętrzna, wykonana ze stali ocynkowanej, i wewnętrzna - z tworzywa sztucznego. Dodatkową zaletą zbiorników dwupłaszczowych jest skuteczne zabezpieczenie przed wydostawaniem się na zewnątrz niezbyt przyjemnej woni oleju.
Zbiorniki z tworzyw sztucznych zabezpiecza się przed przenikaniem zapachu oleju, pokrywając ich ścianki specjalną powłoką ochronną. Polietylen bez takiej powłoki po pewnym czasie użytkowania nie stanowi skutecznej bariery przed zapachem oleju, za który często odpowiedzialny jest właśnie zbiornik, a nie nieszczelna armatura lub przewody.

Uwaga! Większość materiałów, z których wykonuje się zbiorniki, jest odporna na działanie promieni UV, ale nie można dopuszczać do rozgrzewania zbiornika (nawet miejscowego), dlatego trzeba go chronić przed słońcem.




Zbiornik dwupłaszczyznowy jest bezpieczny w razie wycieku oleju.
Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Wielkość. Maksymalna pojemność zbiornika wewnątrz domu zależy, jak już wcześniej wspomniano, od rodzaju pomieszczenia. Jeśli mamy specjalny magazyn paliwa, pojemność zbiornika warto dobrać tak, aby tankowanie odbywało się jak najrzadziej. Najmniejsze zbiorniki mają pojemność 620 l, największe - 3000 l. Aby uzyskać wymaganą pojemność, zbiorniki można łączyć w baterie. Przy doborze zbiornika trzeba uwzględnić minimalne odległości od ścian pomieszczenia.




Zbiorniki mogą być połączone w baterie i ustawione w pomieszczeniu pod warunkiem zachowania odpowiednich odległości od jego ścian. Odległość od stropu musi umożliwić montaż zbiorników i odczyt poziomu paliwa; jeśli bateria ma kilka rzędów, odległość ta nie może być mniejsza niż 60 cm.
Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Zbiorniki z tworzyw łatwo się transportuje i montuje. Wymiary pojedynczych zbiorników są niewielkie, najwęższe mają zaledwie 66 cm. Do niewysokich pomieszczeń przeznaczone są zbiorniki niskie o wysokości na przykład 1,55 m.




Najwęższe zbiorniki mają szerokść tylko 66 cm, bez problemu mieszczą się w drzwiach szerokości 70 cm.
Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki
Wyposażenie. Ze względu na zmienny poziom oleju w zbiorniku konieczny jest system odpowietrzania i napowietrzania zabezpieczający przed powstaniem nad- lub podciśnienia. Przewód odpowietrzający powinien być wyprowadzony na zewnątrz budynku i umieszczony co najmniej 0,5 m powyżej okna i tyle samo od jego bocznej krawędzi. Powinien też znajdować się w odległości 0,5 m ponad króćcem do napełniania.
Co prawda zbiorniki z tworzyw sztucznych są na tyle przezroczyste, że widać w nich poziom paliwa, ale powinno się je wyposażyć we wskaźnik poziomu:
- mechaniczny - z pływakiem połączonym z wyskalowanym wskaźnikiem lub
- pneumatyczny - mierzący ciśnienie hydrostatyczne na dnie zbiornika.
Zbiorniki dwupłaszczowe muszą mieć sygnalizację wycieków: naziemne - optyczną, podziemne - optyczną i dźwiękową. Niektóre zbiorniki wyposażone są w czujniki maksymalnego napełnienia, które podczas tankowania automatycznie odcinają dopływ paliwa, gdy zbiornik jest pełny.

Tankowanie. Zbiornik musi być ustawiony w takim miejscu, aby możliwe było napełnienie go olejem z cysterny (długość węża cysterny wynosi zwykle 30-40 m). Zbiorniki napełnia się do 95% ich pojemności. Najlepiej, gdy przewód do napełniania wyprowadzony jest na zewnątrz i zakończony wlewem umieszczonym w ścianie domu. Wtedy dostęp do niego jest łatwy.

Uwaga! Podczas tankowania kocioł powinien być wyłączony. Można go włączyć dopiero wtedy, gdy nowa porcja oleju osiągnie odpowiednią temperaturę. Jest to ważne, zwłaszcza gdy na zewnątrz jest zimno. Podczas tankowania olej lekko się pieni. Przed użyciem musi się ustać, a ewentualne zanieczyszczenia powinny osiąść na dnie zbiornika.

Atesty i dopuszczenia. Obowiązkowym dokumentem dla zbiorników oleju jest Deklaracja Zgodności z aprobatą techniczną oraz od niedawna decyzja UDT (Urzędu Dozoru Technicznego). Niektórzy producenci dodatkowo uzyskują dla swoich wyrobów pozytywną opinię Izby Rzeczoznawców Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa.

Magazyn oleju

Musi być odpowiednio wentylowany. Trzeba zapewnić w nim dwie do czterech wymian powietrza na godzinę. Potrzebne są kanały wentylacyjne, dlatego nie każde pomieszczenie i nie na każdym etapie użytkowania, a nawet budowy domu da się przystosować do magazynowania oleju.
Zgodnie z wymaganiami przepisów przeciwpożarowych pomieszczenie musi być wydzieloną strefą pożarową. Odporność ogniowa ścian i stropów powinna wynosić co najmniej 240 minut, a zamknięć otworów w tych przegrodach (drzwi, okien) - 120 minut.
Drzwi do magazynu muszą zamykać się samoczynnie. W magazynie oleju nie wolno montować przyborów sanitarnych i kratek ściekowych, chyba że mają wydzielone odpływy z separatorami cieczy palnych.

Między kotłem a zbiornikiem

Olej jest zasysany ze zbiornika i podawany do kotła przez pompę wbudowaną w palnik. Przewody instalacji olejowej wykonane są ze stali lub miedzi, przy samym palniku mogą być giętkie.
Instalacja może być:
- jednorurowa (głównie małe instalacje) - zbiornik z palnikiem łączy tylko jeden przewód, filtr oleju ma urządzenie odpowietrzające,
- dwururowa - oprócz przewodu zasilającego jest jeszcze powrotny, którym nadmiar paliwa i powietrze wracają do zbiornika.
Przed palnikiem umieszcza się filtr paliwa wychwytujący zanieczyszczenia i osady, które mogłyby zakłócić pracę palnika. Filtry oleju wymagają konserwacji, ale tylko nieliczne można czyścić; większość trzeba wymieniać przynajmniej raz w roku.

Właściwości fizyczne i chemiczne oleju opałowego (wg DIN 51603-1)
Wartość opałowa: min. 42,60 MJ/kg
Gęstość w temperaturze 15°C: maks. 0,86 kg/l
Temperatura zapłonu: min. 56°C
Temperatura płynności: min. -20°C
Lepkość w temperaturze -20°C: maks. 6 mm2/s
Zawartość siarki: maks. 0,20%
Zawartość wody: maks. 200 mg/kg

Nowe przepisy o dozorze technicznym

Zgodnie z rozporządzeniem ministra gospodarki z 18 września 2001 r. zbiorniki na olej opałowy podlegają dozorowi technicznemu. Urządzenia o pojemności do 2500 l objęte są dozorem uproszczonym, zaś większe - o pojemności 2500-15 000 l - ograniczonym. Podana objętość dotyczy pojedynczego zbiornika. Bateria, na przykład trzech zbiorników, o pojemności łącznej 3000 l (3 x 1000 l) podlega nadal dozorowi technicznemu w formie uproszczonej.
- Dozór techniczny uproszczony - Urząd Dozoru Technicznego sprawdza sposób produkcji urządzeń i wydaje decyzję uprawniającą producenta do wytwarzania (Decyzja UC) oraz decyzję o dopuszczeniu do obrotu (Decyzja OC). Użytkując zbiornik, który ma takie decyzje, jesteśmy zwolnieni z obowiązku zgłaszania go do UDT.
- Dozór techniczny ograniczony - Urząd Dozoru Technicznego przeprowadza badania odbiorcze i w trakcie eksploatacji wykonuje doraźne badania techniczne zbiornika. Zbiorniki objęte dozorem ograniczonym musimy zgłosić do UDT, dostarczając dokumentację urządzenia.
Wszystkie zbiorniki eksploatowane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, to znaczy przed 23 października 2001 r., powinny były być zgłoszone w UDT 31 grudnia 2001 r. w celu przeprowadzenia ich rewizji zewnętrznej i próby szczelności.
Aktualnie na wniosek UDT opracowywane są nowe przepisy dotyczące zbiorników na olej. Być może jeszcze w tym roku nastąpi nowelizacja wspomnianego rozporządzenia i zbiorniki o pojemności do 1000 l nie będą podlegały dozorowi technicznemu.
Należy stosować urządzenia, które mają wszystkie potrzebne dopuszczenia, wówczas w razie wypadku można liczyć na wypłatę odszkodowania. Niestety, ze strony firm ubezpieczeniowych nie ma zachęty w postaci zniżek, jeśli mamy zainstalowane odpowiednie urządzenia.

Wybierając olej opałowy:

zyskujesz:
- wygodę,
- łatwy dostęp do paliwa,
- możliwość automatyzacji procesów spalania,
ale musisz:
- wydzielić pomieszczenie na kotłownię i zbiornik paliwa,
- przynajmniej raz w roku wymieniać lub czyścić filtr oleju, wymieniać dyszę w palniku i regulować palnik,
i pogodzić się z:
- koniecznością magazynowania oleju,
- obowiązkiem płacenia za paliwo „z góry” przy dostawie





Filtry oleju wymagają konserwacji, ale tylko nieliczne można oczyścić, większość trzeba wymieniać.
Autor: OVENTROP
Zbiorniki można łączyć w baterie o dowolnym, nawet nieregularnym kształcie, aby zgromadzić potrzebną ilość oleju.
Autor: ROTH

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz