Drewniane ścieżki czyli sposób na tanie i niebanalne nawierzchnie w ogrodzie

Drewniane nawierzchnie wyglądają bardzo naturalnie, dlatego doskonale pasują do większości wnętrz ogrodowych. Ich układanie nie wymaga wiele zachodu, trzeba tylko zadbać o dobre zabezpieczenie drewna przed wpływem czynników atmosferycznych.

Mają sporo zalet
Ścieżki wykonane z elementów drewnianych wyglądają szlachetnie, dobrze komponują się zarówno z roślinami, jak i innymi materiałami wykorzystywanymi przy urządzaniu ogrodów. Ścieżki takie są tanie, a ich wykonanie nie sprawia większych kłopotów. Z drobnych elementów łatwo można układać nawet fantazyjne kształty. Poza tym drewniane nawierzchnie, co czasami też ma znaczenie, tłumią odgłos kroków.

 ...i trochę wad
Niestety, ścieżki drewniane w porównaniu z nawierzchniami zrobionymi z innych materiałów są mniej trwałe. Źle zaimpregnowany bruk lub drewniane podesty mogą się rozpadać już po dwóch latach od ich ułożenia w ogrodzie. Poza tym nawierzchnie z drewna po zmoczeniu wodą stają się niebezpiecznie śliskie. Trzeba też pamiętać, że drewno "pracuje" - łatwo chłonie wodę, zwiększając swoją objętość, a następnie przesychając - kurczy się. Dlatego nie należy układać z niego nawierzchni ograniczonych stałymi elementami, na przykład ścianami budynków lub ogrodzenia (bo po deszczu, gdy drewno nasiąknie, mogą w nawierzchni powstać wybrzuszenia), lub trzeba zostawić w nawierzchni szczeliny.

Co wybrać?
Bruk. Nawierzchnię o drobnej fakturze można ułożyć z bruku drewnianego o przekroju koła (najlepiej o średnicy nie mniejszej niż 10 cm) lub z kostki drewnianej. Takie nawierzchnie na gruncie przepuszczalnym układa się na warstwie około 5 cm zagęszczonego piasku. Jeśli jednak podłoże jest słabo przepuszczalne, należy dodatkowo ułożyć warstwę odsączającą ze żwiru. Konieczne jest zrobienie krawężników. W przeciwnym razie drobne elementy nawierzchni rozchyboczą się i chodzenie po niej będzie bardzo niewygodne.

Podesty. Dobrym pomysłem na drewnianą nawierzchnię są podesty z desek mocowanych na krawędziakach. Układa się je na warstwie 5 cm ubitego piasku. Czasami podesty służą również do wykładania powierzchni tarasu.

Podkłady kolejowe. Od wielu lat wykorzystuje się do budowy drewnianych ścieżek stare, zdjęte z torowisk podkłady kolejowe. Są one doskonale zaimpregnowane, dlatego ułożone z nich nawierzchnie należą do bardzo trwałych (zwłaszcza z podkładów dębowych). Podkłady można ciąć na mniejsze elementy (jest to jednak dość uciążliwe, bo są one bardzo twarde).

Nawierzchnia z bruku drewnianego różnej wielkości pasuje do większości ogrodów. Autor: Grzegorz Otwinowski		Z drewnianych podestów można układać mozaiki. Autor: Jerzy Romanowski		Stare podkłady kolejowe świetnie nadają się do utwardzania ścieżek w ogrodzie. Po przycięciu można z nich kształtować łuki. Autor: Jerzy Romanowski

Skąd wziąć odpowiednie elementy?

Coraz więcej elementów na nawierzchnie drewniane można kupić w centrach ogrodniczych lub firmach specjalizujących się w sprzedaży wyrobów drewnianych do ogrodów. Sprzedawcy zapewniają, że elementy te są doskonale zaimpregnowane - zazwyczaj ciśnieniowo (takiego drewna nie należy ciąć ani poddawać innej obróbce). Trzeba jednak pamiętać, że jest to produkcja masowa. Jeżeli ogród ma mieć niepowtarzalny klimat, warto pokusić się o bardziej oryginalne wyposażenie. Można użyć pociętych podkładów kolejowych - wtedy kształt i wielkość elementów zależy od inwencji osoby projektującej ogród.
Bardzo efektownie wyglądają również ścieżki zrobione z dużych plastrów drewnianych uzyskanych z pni lub grubych konarów drzew.

Ścieżka z podestów wykonanych z wąskich desek. Niewyszukana i skromna doskonale wtapia się w otoczenie. Autor: Elżbieta Borkowska-Gorączko		Nieokorowane plastry pociętego pnia drzewa otoczone żwirem tworzą niepowtarzalną nawierzchnię. Aby była ona trwała, drewno musi być zaimpregnowane. Autor: Jerzy Romanowski

Potrzebna impregnacja
Elementy drewniane, które nie są zaimpregnowane fabrycznie, trzeba zaimpregnować samemu jeszcze przed ich ułożeniem w ogrodzie. Najlepsze są impregnaty olejowe, na przykład Imprex W2, można też użyć impregnatów rozpuszczalnikowych, na przykład Drewnochronu.

Uwaga! Drewno poddawane impregnacji powinno być czyste i suche, bo tylko wtedy preparat bez przeszkód wniknie w jego pory.
Ponieważ impregnaty do drewna, zwłaszcza olejowe, są toksyczne - impregnację należy przeprowadzać na zewnątrz budynku, na przykład pod wiatą, i pracować koniecznie w gumowych rękawicach.

Jak zrobić ścieżkę z bruku drewnianego?

Wyciąć łożysko drogi i wbić drewniane kołki krawężnika (można też zrobić krawężniki z desek, taśmy plastikowej lub podkładów kolejowych). Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Rozłożyć warstwę piasku, a następnie dokładnie ją ubić. Uwaga! Jeśli grunt jest nieprzepuszczalny, należy rozłożyć pod warstwę piasku 10-15-centymetrową warstwę żwiru. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Ułożyć bruk i wypoziomować nawierzchnię, dobijając wystające elementy drewnianym młotkiem. Przestrzenie między elementami bruku zasypać piaskiem lub drobnym żwirem, a nadmiar zmieść z nawierzchni. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Ile kosztuje?

- bruk drewniany sosnowy 1 m² - 50-80 zł
- podest drewniany sosnowy 50 x 50 cm - 8-13 zł
- podkład kolejowy 1 szt. 35-45 zł

Mam pytanie: Czy podkłady kolejowe nie są szkodliwe dla ludzi i roślin w ogrodzie?

Podkłady kolejowe są ciśnieniowo nasączane olejem kreozotowym. Olej ten bardzo nieprzyjemnie pachnie i jest szkodliwy dla ludzi. Dlatego w ogrodzie nie wolno stosować nowych podkładów kolejowych. Stare podkłady po latach spędzonych na powietrzu nie są już tak toksyczne. Można nimi utwardzać ścieżki i umacniać skarpy, jednak nie należy używać ich do wykładania tarasów, patio i placów wypoczynkowych, ponieważ nawet ze starych podkładów mogą się wydzielać niewielkie ilości szkodliwych dla ludzi związków chemicznych. Impregnat zabezpieczający podkłady kolejowe nie wpływa na wzrost roślin, lepiej jednak nie stosować ich w warzywniku oraz w pobliżu drzew i krzewów owocowych.

Uwaga! Podkładów kolejowych nie wolno palić. W czasie ich spalania uwalniane są toksyczne związki, które są bardzo szkodliwe dla zdrowia.