poniedziałek, 1 sierpnia 2011

Myślący dom. Czyli inteligentne instalacje



Czy można sprawić, by dom był inteligentny? W czasach, gdy prawie wszystko da się zautomatyzować, nie powinno być z tym kłopotu.

Co może inteligencja?
W „inteligentnym” domu można:
- sterować oświetleniem, ogrzewaniem i wentylacją w poszczególnych pomieszczeniach, a więc oszczędnie gospodarować energią elektryczną;
- sterować żaluzjami i roletami;
- otwierać drzwi bez kluczy – dzięki magnetycznym czytnikom;
- podtrzymywać pracę niektórych urządzeń w razie przerw w dostawie energii;
- otwierać lub zamykać okna połaciowe;
- sterować urządzeniami znajdującymi się poza domem, na przykład bramą garażową, furtką, oświetleniem zewnętrznym, kamerami, fontanną czy zraszaczami ogrodowymi.
Jak z tego wynika, sterować można już prawie wszystkim, zależnie od potrzeb i możliwości finansowych inwestora.






W inteligentnym domu można sterować prawie wszystkim, nawet karmieniem zwierząt domowych.
Autor: Marek Sternicki , Agnieszka Sternicka

Działanie systemu
Głównym elementem inteligentnej instalacji jest jednostka centralna. Do niej doprowadzone są przewody od czujników rozmieszczonych zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz domu: czujników ruchu, natężenia światła, wilgotności, ciśnienia itd. Z centralki przewody poprowadzone są do urządzeń i sprzętów domowych: kotła, grzejników, wentylatorów, lamp oświetleniowych, żaluzji, rolet, domofonu, bramy garażowej itd. Wszystkie przewody tworzą magistralę komunikacyjną.
Pracą poszczególnych urządzeń albo obwodów można sterować również ręcznie lub zdalnie – za pomocą pilota, a czasem telefonu komórkowego.

Po kolei
Na początku oczywiście musi być projekt, to znaczy:
- rysunki przedstawiające rozmieszczenie elementów i trasy przewodów,
- opis działania systemu,
- zestawienie potrzebnych urządzeń.
Następnie do jednego miejsca w budynku trzeba doprowadzić linię telefoniczną, zasilanie (prąd), przewód od telewizji kablowej oraz przewód od anteny RTV. W tym miejscu będzie zamontowana jednostka centralna przyjmująca i wysyłająca sygnały do poszczególnych pomieszczeń i urządzeń.
Konfigurację instalacji ustala użytkownik według własnego uznania. Można sobie na przykład zażyczyć, by do jednego z pokoi nie dochodził sygnał telewizyjny czy telefoniczny. Gdy zmieni się zdanie, wystarczy przełożyć odpowiednie wtyki w centralce i zmienić konfigurację instalacji.
Następnie należy poprowadzić magistralę komunikacyjną, czyli wszystkie przewody wchodzące w skład systemu. Dzięki niej poszczególne urządzenia w domu są połączone z jednostką centralną i można nimi sterować.
System może też być podłączony do Internetu, monitorowany i sterowany przez komputer.
W już istniejących domach łatwiej jest zamontować system bezprzewodowy. Komunikacja między urządzeniami (czujniki, sterowniki, centrala) następuje wtedy drogą radiową. Sygnał jest 2000 razy słabszy niż w telefonach komórkowych, a jego zasięg wynosi do 30 metrów. Sygnał radiowy ma swój własny numer identyfikacyjny, dzięki czemu nie zakłóca działania podobnych instalacji w sąsiednich domach.

Sterowanie roletamii żaluzjami
Aby można było sterować otwarciem żaluzji bądź opuszczaniem rolet, na zewnątrz budynku trzeba umieścić czujnik natężenia światła. Drugą częścią systemu są czujniki ruchu zainstalowane wewnątrz budynku i rejestrujące pobyt ludzi w domu. Oba te elementy przesyłają sygnał do centralki, gdzie jest on odczytywany i porównywany z wprowadzonym wcześniej programem. Sygnał jest przetwarzany i uruchamia napęd żaluzji bądź rolet. Żaluzje będą ustawiane w położeniu zapewniającym optymalne warunki oświetlenia wnętrza pomieszczenia, a po zapadnięciu zmroku rolety same się opuszczą.
Na zewnątrz domu można też zamontować czujnik uzupełniający, który będzie mierzył prędkość wiatru. Gdy wiatr będzie bardzo silny, rolety same się zamkną.
System może sterować nie tylko żaluzjami i roletami, ale też markizami, jeśli tylko będą wyposażone w odpowiedni napęd.



Żaluzje mogą się same ustawiać w położeniu zapewniającym optymalne warunki oświetlenia wnętrza,...
Autor: Grzegorz Otwinowski
...a rolety same opuszczać po zapadnięciu zmroku.
Autor: Grzegorz Otwinowski
Czujnik zewnętrzny, mierzy prędkość wiatru. Gdy wiatr jest za silny, rolety same się zamykają.
Autor: HALBTON

Włączanie i wyłączanie oświetlenia

W inteligentnych systemach jest możliwe sterowanie zarówno wewnętrznym, jak i zewnętrznym oświetleniem domu.
W pokojach montuje się w tym celu czujniki natężenia światła i czujniki obecności osób, a na zewnątrz czujnik zmierzchowy. Informacje odbierane przez czujniki wysyłane są do jednostki centralnej, która steruje oświetleniem: zapala, gasi, ściemnia lub rozjaśnia lampy. Może też utrzymywać stałe natężenie oświetlenia w ciągu całego dnia.
Dla wygody domowników przy wyjściu można umieścić główny ręczny włącznik światła, który umożliwi włączanie wszystkich punktów świetlnych w domu.
Zastosowanie w instalacji świetlnej nowoczesnych, wielofunkcyjnych włączników pozwala na ograniczenie ich liczby. Na przykład jednym przyciskiem można włączać i wyłączać różne obwody oświetlenia, przytrzymując go odpowiednio długo i puszczając w odpowiedniej chwili. Innym – można regulować natężenie oświetlenia. Popularne jest też sterowanie oświetleniem za pomocą pilota.
System można zaprogramować, tak aby – gdy domowników nie ma w domu – oświetlenie włączało się i wyłączało o określonych godzinach. Sprawia to wrażenie, że ktoś stale jest w domu. Na podstawie sygnałów od czujników zmierzchowych może też być włączane i wyłączane oświetlenie ogrodu.


W inteligentnych systemach można sterować oświetleniem domu, zarówno wewnetrznym...
Autor: Michał Glinicki , Jacek Kucharczyk
...jak i zewnętrznym.
Autor: REFLEX STUDIO

Sterowanie bramą wjazdową i drzwiami garażowymi
Nikt nie lubi wysiadać w czasie deszczu z samochodu, tylko po to by otworzyć bramę. Sposobem na to jest zainstalowanie bramy otwieranej automatycznie  – za pomocą pilota.


Kto nie lubi wysiadać z samochodu po to, by otworzyć bramę,...
Autor: Grzegorz Otwinowski
...może otwierać ją automatycznie – za pomocą pilota.

Zabezpieczenie przed złodziejem
Czujniki podczerwieni, mikrofonowe i ultradźwiękowe mogą chronić obiekt, włączając w razie zagrożenia sygnał optyczny i akustyczny oraz powiadamiając telefonicznie lub drogą radiową odpowiednie służby ochrony, obecnych w domu sąsiadów, a nawet będących z dala od domu właścicieli zagrożonego obiektu.
W razie przerw w dostawie prądu w systemie włącza się zasilanie awaryjne.
Gdy system ochrony budynku jest podłączony do komputera, na ekranie monitora można oglądać wszystkie pomieszczenia. Na rzutach pomieszczeń widać, która chroniona strefa została naruszona przez intruza. Kolorowe oznaczenia informują o zaistniałych zdarzeniach: czerwony – sygnalizuje alarm, żółty – awarię, a biały – inne zdarzenia. Obsługa układu może być bezprzewodowa.
System zabezpieczenia domu może być wyposażony w kamery wideo. Na ekranie monitora można obserwować dom i jego otoczenie. W systemie podłączonym nie do komputera, ale do centralki alarmowej, gdy coś się wydarzy, włączają się odpowiednie kontrolki.



Czujniki podczerwieni...
Autor: ROKONET
...i mikrofonowe mogą chronić obiekt, włączając w razie zagrożenia sygnał akustyczny.
Autor: AAT TRADING COMPANY
Inteligentna ochrona domu przed pożarem wymaga zainstalowania czujników dymu.
Autor: VIDICOM

Zabezpieczenie przed pożarem
Inteligentna ochrona domu przed pożarem wymaga zainstalowania czujników dymu. Przekazują one informację o zagrożeniu pożarowym do centrali. W budynkach użyteczności publicznej uruchamiane są tryskacze sufitowe, w domach jednorodzinnych raczej się ich nie stosuje. Jeśli czujnik wykryje dym na przykład w kuchni, gdzie jest włączona kuchenka lub piekarnik, przesyła informację o tym do centralki, włączy się alarm, a urządzenie zostanie natychmiast wyłączone. Ochrona przed zalaniem wodą i ściekami
Czujniki umieszczone wzdłuż instalacji wodno-kanalizacyjnej przekazują informację o pojawieniu się nieszczelności do zaworu elektromagnetycznego, umieszczonego na początku instalacji wodnej (na przyłączu). Zawór zamyka wtedy dopływ wody i uruchamia sygnał alarmowy. Czujnik poziomu cieczy, zamontowany w zbiorniku na ścieki (szambie), informuje o poziomie jego napełnienia. Jeśli poziom ścieków jest zbyt wysoki – zostaje odcięty dopływ wody do domu, co zapobiega przepełnieniu się zbiornika.
Ochrona urządzeń elektrycznych
Przy urządzeniach elektrycznych montuje się czujniki temperatury. Gdy zarejestrują one temperaturę wyższą niż 70°C – dopływ prądu do urządzenia jest odcinany i włącza się alarm.
Dostęp do pomieszczeń
Systemy dostępu stosowane są głównie w zakładach pracy i hotelach, ale mogą też być zamontowane w przydomowych warsztatach, biurach, laboratoriach. Umieszczenie przy drzwiach czytników osobistych identyfikatorów umożliwia dostęp do pomieszczenia tylko osobom uprawnionym. Data wejścia i wyjścia, czas przebywania w pomieszczeniu oraz nazwisko osoby są rejestrowane i zapamiętywane przez komputer i w każdej chwili można te informacje wydrukować. Próba wejścia osoby nieuprawnionej lub długo otwarte drzwi uruchamiają sygnał alarmowy.
Ochrona przed brakiem zasilania
Specjalne zasilanie awaryjne – UPS – pozwala na pracę na komputerze nawet podczas awarii prądu. Gdy taka ma miejsce, zasilacz przekazuje informację o braku zasilania do komputera, a ten, dzięki specjalnemu oprogramowaniu, kończy pracę poszczególnych programów i zamyka system. System zapewnia sprawne przekazywanie i wymianę informacji komputerowych i telefonicznych.

Sterowanie ogrzewaniem

Aby możliwe było sterowanie ogrzewaniem, przy grzejnikach muszą być zamontowane zawory termostatyczne. Oprócz nich na zewnątrz budynku trzeba zainstalować czujniki temperatury, a wewnątrz – czujniki otwarcia okien oraz czujniki temperatury i ruchu. Przekazują one dane do jednostki centralnej. Tam informacje są przetwarzane i sygnał przekazywany jest do zaworów termostatycznych. Efektem odebranego sygnału jest automatyczne przykręcenie lub odkręcenie zaworu, a przez to – regulacja temperatury grzejnika. System dąży do zapewnienia komfortu cieplnego w pomieszczeniu na poziomie określonym w programie.
Oczywiście temperaturę można zmieniać również ręcznie pokrętłem głowicy przy grzejniku. Podobnie można sterować innym rodzajem ogrzewania, na przykład ogrzewaniem podłogowym.

Oszczędność i jakość powietrza
Aby móc kontrolować jakość powietrza w pomieszczeniach, trzeba w nich zamontować czujniki stężenia dwutlenku węgla i wilgotności powietrza. Gdy w pomieszczeniu zostanie przekroczone dopuszczalne stężenie dwutlenku węgla (bo na przykład przebywa tam wiele osób), przekażą one sygnał do centralki, a ta skieruje go do systemu wentylacji lub klimatyzacji. Efektem tego działania będzie włączenie wywiewników i/lub nawiewników. W domu bez wentylacji mechanicznej na centralce wyświetli się informacja o konieczności przewietrzenia pomieszczeń.

Gdy w pomieszczeniu zostanie przekroczone dopuszczalne stężenie dwutlenku węgla, czujniki przekażą sygnał do centralki, a ta skieruje go na przykład do systemu klimatyzacji.
Autor: ELECTROLUX

Podlewanie ogrodu
Ogród mogą podlewać ukryte w gruncie zraszacze. Zainstalowanie czujników zmierzchowych umożliwi automatyczne uruchamianie podlewania ogrodu po zmroku i wyłączanie go po określonym czasie.
W ziemi mogą być także umieszczone czujniki kontrolujące wilgotność gruntu i informujące o konieczności rozpoczęcia lub wyłączenia podlewania, gdy wilgotność osiągnie odpowiedni poziom. Zainstalowanie dodatkowo czujników ruchu ułatwi korzystanie z ogrodu i poruszanie się po nim – gdy w pobliżu zraszaczy będzie przechodził człowiek, samoczynnie się wyłączą, a gdy przestaną rejestrować jego obecność, zaczną ponownie pracować.
Taka instalacja oszczędzi nie tylko nasz czas, ale i wodę.


Ogród mogą zasilać zraszacze...
Autor: GARDENA
...zasilane przez instalcję zraszającą ukrytą pod ziemią.

Profesjonalne wykonanie
Na inteligentny system kontroli i sterowania dobrze jest zdecydować się już na etapie projektowania domu.
Zrobienie projektu instalacji trzeba powierzyć profesjonalnej firmie, a wykonanie instalacji wraz z jej uruchomieniem – sprawdzonemu i renomowanemu wykonawcy. Ale gdzie go szukać?
Nie jest trudno znaleźć firmy, które zajmują się projektowaniem i wykonywaniem inteligentnych instalacji w dużych obiektach – biurowcach, hotelach, supermarketach. Inwestor indywidualny, który buduje dom jednorodzinny, jest w gorszej sytuacji. Mało jest firm, które zajmują się wykonywaniem niewielkich projektów i ich realizacją. Powód jest prosty – takie instalacje są drogie, a przez to zainteresowanie nimi ze strony indywidualnych klientów – niewielkie. Niektóre firmy mają dla takich inwestorów specjalne oferty, ale są one na razie nieliczne. Firmy teletechniczne (zajmujące się wykonywaniem instalacji w dużych obiektach) często udzielają informacji na temat firm zajmujących się instalacjami dla indywidualnych inwestorów. Kontaktów można też szukać na targach i wystawach inteligentnych instalacji, a także w Internecie.

Inteligencja w kieszeni
Wszystkie kompletne systemy inteligentnego domu są drogie. To, że dzięki nim oszczędza się energię, jest oczywistą korzyścią. Ale koszty inwestycyjne, jakie trzeba ponieść na zamontowanie systemu (czyli od 100 000 zł dla domu jednorodzinnego), zwrócą się dopiero za kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt lat. Na korzyść tych systemów bardziej więc przemawiają wygoda, komfort i bezpieczeństwo. Niestety jak to w życiu bywa, na taki luksus nie każdy może sobie pozwolić.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz