środa, 3 sierpnia 2011

Pokrycia dachowe. Szkoła budowania



Dach musi być nie tylko ładny, ale przede wszystkim trwały. Na przykładzie Domów Modelowych budowanych w Józefosławiu pokazujemy, jak dobrze ułożyć pokrycie z różnych materiałów: dachówki ceramicznej, cementowej i z blachodachówki.


















Dachy z blachy

"Doskonały". W tym domu dach jest dwuspadowy o kącie nachylenia połaci 40°. Pokrycie wykonano z blachodachówki. Autor projektu: architekt Paweł Wład Kowalski.
Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki
 "Doskonały"
Ten dom ma poddasze użytkowe, dlatego na krokwiach ułożono wysokoparoprzepuszczalną folię dachową (Rockwool). Po jej ułożeniu na krokwie nabito kontrłaty (5 x 3 cm), a prostopadle do nich łaty (5 x 3 cm) w rozstawie co 40 cm.
Następnie między krokwiami zamontowano okno dachowe Termo (Fakro) o wymiarach 78 x 140 cm, a tuż przy kominie – okno wyłazowe 54 x 75 cm (Fakro). W tym samym czasie do desek okapowych zamontowano haki, na których zawieszono półokrągłe rynny Kanion (Wavin) o średnicy 130 mm. Montaż pokrycia rozpoczęto od wykonania obróbek blacharskich okapu i koszy, dopiero potem ułożono blachodachówkę Flora (Huta Florian) w kolorze ceglastoczerwonym. Blachy na pokrycie przyjechały z fabryki przycięte na wymiar (równy długości połaci). Obróbki wykonywano z blachy płaskiej na budowie.
Montaż blach pokrycia na każdej połaci rozpoczynano od lewej krawędzi. Blachę mocowano do łat ocynkowanymi wkrętami samowiercącymi z podkładkami uszczelniającymi z tworzywa sztucznego.
Arkusze blach łączono także między sobą – wkrętami. Nad okapem wkręty mocowano w każdej fali, podobnie w szczycie dachu (przy deskach wiatrowych) i w kalenicy. Natomiast w środku połaci wkręty umieszczono w co drugiej fali.
Po ułożeniu pokrycia wykonano obróbki kominów i szczytu dachu. Na końcu ułożono gąsiory na kalenicy.



Na dachu ułożono folię wysokoparaprzepuszczalną, a potem przybito kontrłaty i łaty.
Autor: Mariusz Bykowski
Montaż okna dachowego nie był trudny, jego szerokość była mniejsza od odległości między krokwiami.
Autor: Mariusz Bykowski
Na hakach zamocowanych do deski okapowej zawieszono rynny i wykonano obróbki okapów.
Autor: Mariusz Bykowski





W tym samym czasie ułożono obróbki koszy.
Autor: Mariusz Bykowski
Każdy arkusz blachy miał z prawej strony rowki zapobiegające wnikaniu wody pod pokrycie w miejscach połączeń. Dlatego montaż pokrycia na kolejnych połaciach rozpoczynano od lewej strony.
Autor: Mariusz Bykowski
Wkręty mocujące arkusze blachy do łat umieszczano na dnie fali, a wkręty łączące arkusze – na górze fali.
Autor: Mariusz Bykowski
"Przytulny"

  "Przytulny". W tym domu dach jest czterospadowy o kącie nachylenia połaci 35°. Pokrycie wykonano z blachodachówki z posypką. Autor projektu: architekt Barbara Kierejewska-Zielińska.
Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki
Również ten dom ma poddasze użytkowe, więc ułożono na nim wysokoparoprzepuszczalną folię dachową Delta Vent-N (Dorken Polska).
Potem do krokwi przybito kontrłaty(5 x 3 cm), a do nich łaty (5 x 4 cm) w rozstawie co 41 cm.
Dach tego domu pokryto blachodachówką OnduSteel z posypką mineralną w kolorze czerwonym (Onduline). Również obróbki koszowe, gąsiory i dachówki wentylacyjne były z tej samej blachy co pokrycie.
Pokrycie było montowane z typowych arkuszy blachy o wymiarach 45 x 138 cm, więc dopiero na budowie materiał przycinano i gięto.
Układanie rozpoczęto od kalenicy. Kolejne pasy blachy wsuwano pod pasy położone wyżej i przybijano gwoździami do łat. Główki gwoździ zabezpieczano farbą i posypką z granulatu kamiennego – obydwa te składniki były dołączone do materiału pokryciowego. W trakcie układania pokrycia montowano także trzy okna dachowe Termo 78 x 118 cm (Fakro) oraz wszelkie elementy dodatkowe, takie jak: dachówki wentylacyjne, wywiewki kanalizacyjne, stopnie kominiarskie i belki śniegowe.
Przed ułożeniem ostatniego pasa blachodachówki wzdłuż okapów zamocowano rynny (Hunter Plastics).
Po ułożeniu całego pokrycia kalenice i naroża dachu wykańczano gąsiorami. Układano je z około 10-centymetrowym zakładem i przybijano do łat.


W tym domu z poddaszem użytkowym ułożono folię wysokoparoprzepuszczalną, a na niej łaty i kontrłaty.
Autor: Mariusz Bykowski
Blachę przycinano na budowie. Najpierw kredą rysowano na niej linie cięcia, zostawiając 5 cm zapasu na podgięcie, a następnie przycinano nożycami do cięcia blachy.
Autor: Mariusz Bykowski



Na każdy pas blachy stosowano po sześć gwoździ, które wbijano przez zagiętą ku dołowi krawędź blachy.
Autor: Mariusz Bykowski
Przy okapach zamontowano gąsiory z otworami wentylacyjnymi.
Autor: Mariusz Bykowski

Dachy z dachówki

"Z wykuszami". W tym domu dach jest czterospadowy o kącie nachylenia połaci 45°. Pokrycie wykonano z dachówki ceramicznej. Autor projektu: architekt Piotr Matuszewski.
Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki
"Z wykuszami"
Ten dom jest parterowy. Ocieplenie będzie ułożone na stropie nad parterem, a połacie dachu pozostaną nieocieplone, dlatego na krokwiach ułożono niskoparoprzepuszczalną folię Strotex 140 (Foliarex). Po jej ułożeniu do krokwi przybito kontrłaty (5 x 3 cm), a do nich łaty (5 x 5 cm) w rozstawie co 34 cm.
Następnie w dachu zamontowano okno wyłazowe (Fakro). W tym samym czasie do desek okapowych zamocowano haki, na których zawieszono półokrągłe rynny Safom średnicy 110 mm (Jurex).
Aby dachówki układane nad okapem leżały pod tym samym kątem, co te na połaci dachu, przybito łaty okapowe wyższe od połaciowych o około 2 cm.
Po wykonaniu standardowych obróbek koszy i okapów przystąpiono do układania pokrycia z ceramicznej dachówki zakładkowej Sirius (RuppCeramika) z angobowaną powierzchnią, w kolorze czerwieni miedzianej. Na każdej połaci montaż rozpoczynano od prawego dolnego rogu. Dachówki dopasowywano do kształtu dachu, przycinając je szlifierką kątową. Dachówki nad okapem, pod kalenicą, przy narożach, wokół okien dachowych, wyłazów kominowych i kominów mocowano gwoździami.
Dla pewności przybijano też co trzecią lub piątą dachówkę na całej połaci.
Kalenice i naroża zabezpieczono taśmą uszczelniająco-wentylującą i wykończono gąsiorami. Do łat przybijano je gwoździami. Do połączenia gąsiorów kalenicowych i narożnych zastosowano specjalnie do tego przeznaczone gąsiory trójniki.



Wokół kominów folię dachową rozcinano i wywijano na zewnątrz.
Autor: Mariusz Bykowski
Ze względu na kształt dachówki zakładkowej układa się ją zawsze od strony prawej do lewej.
Autor: Mariusz Bykowski
Dachówki, które miały być ułożone w narożu lub koszu dachu przycinano skośnie szlifierką kątową.
Autor: Mariusz Bykowski




Przy narożach dachu każdą dachówkę przybijano gwoździami przez wywiercone na budowie otwory.
Autor: Mariusz Bykowski
W niektórych miejscach zamiast zwykłych dachówek układano dachówki z uchwytami pod stopień kominiarski.
Autor: Mariusz Bykowski
Do połączenia gąsiorów naroży i kalenicy zastosowano ceramiczne trójniki.
Autor: Mariusz Bykowski
 "Przestronny"

  "Przestronny". W tym domu dach jest czterospadowy o kącie nachylenia połaci 45°. Pokrycie wykonano z dachówki cementowej. Autor projektu: architekt Paweł Wład Kowalski.
Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki
Prace rozpoczęto od ułożenia folii dachowej. Jest to dom parterowy z izolacją cieplną ułożoną na stropie. Pod pokryciem zastosowano folię paroprzepuszczalną Tyvek Solid (DuPont). Do krokwi przybito kontrłaty (5 x 3 cm), a prostopadle do nich łaty (5 x 5 cm) w rozstawie co 34 cm.
Następnie w dachu zamontowano wyłaz (Euronit), a do desek okapowych zamontowano haki, na których potem zawieszono rynny Regent (Hunter Plastics) o przekroju trapezowym szerokości 125 mm, w takim kolorze, jak pokrycie.
Po wykonaniu standardowych obróbek koszy przystąpiono do układania pokrycia z cementowej dachówki zakładkowej Extra (Euronit) w kolorze czerwonym. Aby dachówki nad okapem leżały pod tym samym kątem co pozostałe, zastosowano grzebień okapu, który zastępuje podkładkę pod łatę. Tak jak w Domu Modelowym , i tutaj układanie dachówek rozpoczynano od strony prawej do lewej.
Dachówki mocowano gwoździami stalowymi ocynkowanymi, wbijanymi przez przygotowane fabrycznie otwory. Gdy poddasze jest nieogrzewane, otwory wentylacyjne umieszcza się w ścianie szczytowej. Ponieważ w tym domu jest dach kopertowy i nie ma ścian szczytowych, trzeba było umożliwić wywiew powietrza przez otwory w połaci dachu. Zastosowano więc dachówki wentylacyjne.
Dachówki, które układano przy narożu lub koszu, docinano szlifierką kątową. Kalenice i naroża dachu, tak jak w poprzednim domu wykończono gąsiorami.



Po ułożeniu na folii dachowej kontrłat i łat powstanie ruszt, na którym będzie układane pokrycie.
Autor: Mariusz Bykowski
Aby dobrze połączyć dachówki zakładkowe...
Autor: Mariusz Bykowski
...trzeba je układać od prawej strony do lewej.
Autor: Mariusz Bykowski



W połaci dachu zamontowano specjalne dachówki umożliwiające wentylację poddasza.
Autor: Mariusz Bykowski
Kalenicę i naroża zabezpieczono taśmą uszczelniająco-wentylującą, a na niej ułożono gąsiory.
Autor: Mariusz Bykowski

Wstępne krycie dachu
We wszystkich Domach Modelowych na krokwiach ułożono folie dachowe, a na nich łaty i kontrłaty. Chociaż w domach z poddaszami użytkowymi zastosowano folie wysokoparoprzepuszczalne (czyli takie, których zdolność przepuszczania pary wodnej przekracza 700 g/m2/dobę), a z poddaszami nieużytkowymi – niskoparoprzepuszczalne (o paroprzepuszczalności nie przekraczającej 100 g/m2/dobę), wszystkie folie były układane tak samo. Pierwszy pas rozwijano wzdłuż okapu tak, aby brzeg folii zachodził na wcześniej przybitą deskę okapową. Następne pasy folii układano z 10-15-centymetrowym zakładem i do krokwi mocowano zszywkami.
Folię układano tak, aby brzeg ostatniego pasa znajdował się około 5 cm poniżej kalenicy. Dzięki temu pod kalenicą powstała szczelina, która zapewni odpływ powietrza spod folii.
W koszach ułożono pasy folii, które wywinięto na połacie dachu tak, aby tworzyły około 10-centymetrowe zakłady z folią ułożoną na połaciach.
Wokół kominów odpowiednio rozciętą folię dachową (najczęściej po przekątnych otworów) wywijano na zewnątrz i mocowano do ścianek komina. Nad kominem folię zawijano do góry i formowano z niej rynienkę odprowadzającą wodę opadową i zabezpieczającą konstrukcję i izolację termiczną dachu przed zamakaniem, gdyby przez pokrycie przeciekała woda.
Przy montażu wywietrzników i anten folię nacinano w kształcie litery H. Nacięte części folii przybijano do najbliższych łat nad i pod otworem.



Pierwszy pas folii dachowej ułożono wzdłuż okapu.
Autor: Mariusz Bykowski
Ułożenie folii na zakład odpowiedniej wielkości ułatwiają umieszczony wzdłuż pasa folii drobny kolorowy napis lub wpleciona kolorowa nitka.
Autor: Mariusz Bykowski
Przy kominach i oknach dachowych folię po rozcięciu wywijano na zewnątrz.
Autor: Mariusz Bykowski

Obróbki koszy, okapów i kominów
Obróbki blacharskie mocuje się tam, gdzie dach jest najbardziej narażony na przeciekanie, a także wokół elementów wystających ponad dach. Mogą być wykonywane z blach przycinanych i giętych na budowie. Wielu producentów pokryć oferuje też gotowe obróbki. Są to na przykład specjalnie ukształtowane dachówki, elastyczne taśmy z tworzywa sztucznego lub odpowiednio wygięte blachy.

Kosze. Spadek koszy jest mniejszy od spadku połaci dachu, dlatego woda spływa po nich wolniej, a zimą gromadzi się w nich śnieg. Ich obróbki należy więc wykonać wyjątkowo starannie.
Często w koszach wykonuje się deskowanie, ale w Domach Modelowych łaty były rozstawione na tyle gęsto, że obróbki blacharskie kosza można było zamocować bezpośrednio do nich bez obawy, że blachy będą się wyginać. We wszystkich Domach Modelowych zastosowano blachy koszowe w kształcie litery V. Dolne końce docinano równolegle do okapów, a górne – do kalenic. Po ułożeniu blachę mocowano do łat wkrętami, a łby łączników oblutowywano albo uszczelniano silikonem.

Okapy. To pas dachu bezpośrednio nad rynną. Dlatego tak ważne są jego obróbki. Do dołu krokwi przybito deski okapowe. Do nich będą mocowane obróbki zabezpieczające okap przed wodą opadową i umożliwiające jej odprowadzenie z połaci do rynny. Najpierw co 50-70 cm mocowano do okapu haki rynnowe tak, aby zamontowane w nich rynny miały niewielki spadek.  Po zamontowaniu rynien przystąpiono do wykonania obróbek okapów. Blachy okapowe miały w przekroju kształt litery L. Przykręcono je tak, aby jedna krawędź była wysunięta za deski okapowe i wchodziła do wnętrza rynien. Dzięki temu woda opadowa nie będzie podciekała pod rynny i ściekała na podbitkę okapu.

Kominy. Na komin z połaci dachu spływa deszcz, może też za nim zalegać śnieg. Dlatego wokół komina wykonuje się obróbkę. Obróbka komina, czyli kołnierz, to cztery odpowiednio wygięte pasy blachy (szerokości około 50 cm). Części kołnierza zaginano na rąbek pojedynczy stojący, tworząc szczelne połączenie. Górny pas kołnierza położono pod blachę pokrycia – umożliwi to odprowadzenie wody spływającej połacią wokół komina.



Pasy blachy koszowej mocowano bezpośrednio do łat i układano je w kierunku od okapu do kalenicy z 10-centymetrowym zakładem.
Autor: Mariusz Bykowski
Po wykonaniu obróbki okapu zamocowano grzebień, dzięki któremu pokrycie nad okapem leży pod tym samym kątem co na pozostałej części połaci.
Autor: Mariusz Bykowski
Kołnierz przymocowano do pokrycia wkrętami samowiercącymi, a jego części między sobą zagięto.
Autor: Mariusz Bykowski

Okna dachowe



Okna dachowe zamontowano w dwóch domach z poddaszem użytkowym. Rozpoczęto od wycięcia w folii dachowej otworu na okno.
Autor: Mariusz Bykowski
Szerokość montowanych okien była mniejsza od odległości między sąsiednimi krokwiami, więc nie trzeba było przecinać krokwi i montować dodatkowych elementów wzmacniających konstrukcję. Wystarczyło tylko wyciąć łaty znajdujące się w świetle otworów.
Autor: Mariusz Bykowski
Poziom między kontrłatami i łatami wyrównano za pomocą listewek. Dzięki temu łatwiej było zamocować wywiniętą na zewnątrz folię.
Autor: Mariusz Bykowski




Przed zamontowaniem okien do każdej z ościeżnic, w odległości 8-10 cm od narożników oraz na środku, przykręcono kątowniki mocujące. Następnie okna umieszczano w przygotowanych otworach, ustawiano i przykręcano do konstrukcji dachu.
Autor: Mariusz Bykowski
Aby osadzenie okna w dachu było szczelne, zastosowano kołnierz z blachy. Jego montaż rozpoczęto od ułożenia dolnej części, połączonej z fartuchem ołowianym. Do ramy ościeżnicy mocowano ją wkrętami ze stali nierdzewnej
Autor: Mariusz Bykowski
Następnie do łat za pomocą pasków z blachy przybito boczne części kołnierza oraz część górną.
Autor: Mariusz Bykowski
Kalenice, naroża i szczyty dachu
Kalenica i naroża. Prawie każdy dach ma kalenicę (górną, poziomą krawędź dwóch przecinających się przeciwległych połaci dachowych, o liniach okapowych nie schodzących się w jednym punkcie), niektóre mają też naroża (skośną krawędź, w której przecinają się dwie połacie dachowe o schodzących się liniach okapowych).
Do przykrycia kalenic i naroży na wszystkich dachach Domów Modelowych zastosowano gąsiory.
Najpierw do krokwi przybito wsporniki, a na nich ułożono łaty kalenicowe i narożne, które przymocowano gwoździami z gwintem. Dzięki wspornikom łaty są wyniesione ponad krokwie, tak aby gąsiory można było ułożyć na elementach pokrycia.
W domach pokrytych dachówką na łatach ułożono taśmy uszczelniająco-wentylacyjne. Umożliwiają one odprowadzenie wilgotnego powietrza na zewnątrz i zapobiegają dostawaniu się pod pokrycie wiatru i śniegu. Dopiero wtedy układano gąsiory.
Do łat mocowano je klamrami lub przybijano gwoździami.
W domach pokrytych blachodachówką najniżej położony gąsior miał otwory wentylacyjne, służące jako wloty powietrza.

Szczyty dachu i lukarn. Są to boczne krawędzie połaci. Najczęściej występują w domach z poddaszem użytkowym. W dachach pokrytych blachodachówką osłania się je deskami wiatrowymi, które zabezpiecza się obróbką blacharską. W dachach z dachówką stosuje się specjalne dachówki szczytowe(krawędziowe).
Szczyty są w domu  "Doskonały", lukarna zaś w "Przytulny" – a więc w tych z pokryciem z blachodachówki. Wysokość desek wiatrowych zależy od wysokości fali lub tłoczenia blachy. Deska i jej obróbka muszą bowiem zlicować się z górną powierzchnią blachy po to, aby woda opadowa nie dostawała się pod pokrycie.
Szczyty dachu i lukarny obrabiano po ułożeniu pokrycia. Odpowiednio wygięty pas blachy przykręcono wkrętami samowiercącymi do deski wiatrowej, a połączenie między blachą pokrycia a obróbką wiatrownicy uszczelniono kitem silikonowym.



Taśmę uszczelniająco-wentylacyjną mocowano do łaty gwoździami. Układano ją, dopasowując do kształtu dachówek i przyklejano do nich, znajdującym się na bocznych krawędziach taśmy, klejem. Dopiero na tak zabezpieczone kalenice i naroża dachów pokrytych dachówkami układano gąsiory i mocowano je do łat klamrami.
Autor: Mariusz Bykowski
W dachach pokrytych blachodachówką gąsiory mocowano bezpośrednio do łat.
Autor: Mariusz Bykowski
Krawędzie szczytowe dachu osłania się deskami wiatrowymi, a deski zabezpiecza obróbką blacharską.
Autor: Mariusz Bykowski

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz