Jak korzystać z oczyszczalni i dbać o nią

Nikogo nie dziwi, że samochód zawozi się na przegląd nawet wtedy, gdy wszystko działa w nim bez zarzutu. Podobnie jest z przydomową oczyszczalnią ścieków. Ona także potrzebuje serwisu i okresowych przeglądów.

Zasady prawidłowego korzystania z oczyszczalni ścieków
Omówimy je na podstawie najprostszego typu oczyszczalni (osadnik z wbudowanym filtrem plus drenaż rozsączający), bo jest najtańszy i najpopularniejszy. Oczyszczalnie tego typu są przeznaczone do podczyszczania w warunkach beztlenowych oraz doczyszczania w warunkach tlenowych ścieków bytowo-gospodarczych.

Klasyczna przydomowa oczyszczalnia ścieków - osadnik gnilny i drenaż rozsączający. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Korzystanie z przydomowej oczyszczalni ścieków nie powinno nas bardzo ograniczać, ale też nie może być zupełnie dowolne.
Czego kategorycznie nie wolno:
1. zasłaniać bądź przysypywać pokryw włazów osadników i studzienek. Zasypana pokrywa uniemożliwi albo znacznie utrudni prawidłowy serwis urządzeń, co zwiększy koszty eksploatacji,
2. sadzić drzew i innych większych roślin w odległości mniejszej niż 3 m od urządzeń i drenażu. Przerastające korzenie mogą bowiem w krótkim czasie zatkać otwory drenażu,
3. wprowadzać do kanalizacji następujących produktów:
- olei i tłuszczów (na przykład   oleju po smażeniu),
- wód opadowych,
- farb i rozpuszczalników,
- produktów ropopochodnych (na przykład zużytego oleju   silnikowego),
- pestycydów,
- substancji toksycznych,
- ścieków odzwierzęcych (gnojowicy),
- wszelkich przedmiotów nie ulegających szybkiej degradacji, na przykład niedopałków papierosów, środków higieny osobistej, popiołu, opakowań,
4. używać płynów dezynfekujących w dozownikach automatycznych,
5. odprowadzać do wód deszczowych solanki po regeneracji automatycznych zmiękczaczy wody użytkowej. Zbyt duża ilość soli (3-4 kg na jedną regenerację) będzie się krystalizować w drenażu, co w znacznym stopniu skróci jego żywotność.
           
Co trzeba zrobić:

1. zapewnić minimalny systematyczny dopływ ścieków do urządzeń podczyszczających – nie mniej niż 60 litrów ścieków na użytkownika na dobę (obecnie do projektowania przyjmuje się średnie zużycie wody 140-160 l na osobę w ciągu doby),
2. ograniczyć zużycie płynów dezynfekujących do czyszczenia toalety i urządzeń sanitarnych,
3. stosować neutralizatory przed odprowadzeniem do kanalizacji kondensatu z kominów od urządzeń grzewczych,
4. używać środków piorących, które nie zawierają fosforanów i chloru oraz ulegają biodegradacji (informacji o tym trzeba szukać na opakowaniach środków piorących),
5. zrezygnować z młynka w zlewozmywaku - odpadki organiczne z przygotowywanych posiłków wyrzucać na kompostownik lub do śmieci, bo niepotrzebnie obciążają oczyszczalnię i zwiększają ilość osadów.

Uwaga! Stosowanie antybiotyków w leczeniu członków rodziny powoduje osłabienie przebiegu procesu i aktywności pracujących bakterii, powstawanie nadmiernego kożucha, a także zmniejszenie skuteczności oczyszczalni.

Po zakończeniu kuracji trzeba wprowadzić do ścieków preparat enzymatyczno-bakteryjny, aby szybko przywrócić równowagę biologiczną i zregenerować oraz uaktywnić środowisko bakteryjne w osadniku. Każdy producent oczyszczalni powinien mieć w swojej ofercie taki preparat.
           
Serwis i konserwacja – podstawowe czynności

Jeżeli ktoś mówi, że oczyszczalnia ścieków jest bezobsługowa, to wprowadza nas w błąd. Właściwe, zgodne z zaleceniami producenta korzystanie z przydomowej oczyszczalni ścieków to dopiero połowa sukcesu. Osadnik gnilny, separator tłuszczu, studzienki, drenaż lub inne rzadziej występujące elementy stanowiące w całości oczyszczalnię - tak samo jak wszystkie inne urządzenia techniczne - wymagają pewnego minimum kontroli i pielęgnacji, jedne rzadszej, inne częstszej, ale - co ważne - systematycznej (tabela).

Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki

Usuwanie osadów z osadnika lub separatora tłuszczu wymaga użycia specjalistycznego sprzętu oraz doświadczenia ze strony wykonawcy. Czynność tę wykonuje się jednak stosunkowo rzadko (raz na dwa lata w przypadku osadników i raz na pół roku – separatora tłuszczu).
Gdy objętość osadów w zbiorniku jest bliska 50% jego nominalnej objętości, należy usunąć większą część osadów (około 80-90%). Podczas usuwania osadów powinno się w miarę możliwości utrzymać stały poziom cieczy w zbiorniku. W tym celu w trakcie usuwania kożucha i osadów należy sukcesywnie dolewać do osadnika czystej wody pochodzącej z instalacji w budynku lub z podstawionej cysterny.
W pierwszej kolejności odsysana jest warstwa wyflotowanych substancji (między innymi tłuszczów), tak zwany kożuch. Następnie usuwane są osady z dna zbiornika. Nieznaczna część osadów - 10-20% - powinna zostać w zbiorniku w celu zachowania flory bakteryjnej odpowiedzialnej za procesy biologiczne zachodzące w osadniku.
Osady trzeba usuwać powoli i delikatnie, tak aby nie doprowadzić do zmieszania trzech różnych faz: kożucha, osadów dennych i sklarowanej cieczy.
Najlepiej, jeśli wóz jest wyposażony w urządzenie do odwadniania osadu, bo wtedy objętość osadów jest mniejsza, a faza płynna zostaje odprowadzona z powrotem do zbiornika. Usługa może być dzięki temu tańsza.
Pozostałe czynności serwisowe nie wymagają już tak specjalistycznego sprzętu oraz doświadczenia. Mimo to większość producentów oczyszczalni ścieków zaleca, aby wykonanie pełnego zakresu czynności serwisowych zlecać firmie specjalistycznej. Tylko wtedy można mieć pewność, że wszelkie pojawiające się oznaki nieprawidłowego funkcjonowania oczyszczalni zostaną natychmiast dostrzeżone i wyeliminowane, nie powodując poważniejszych skutków, na przykład zakolmatowania, czyli niedrożności części lub całej instalacji oczyszczalni.

Książka użytkownika oczyszczalni – ważna rzecz   
Każdy szanujący swojego klienta producent przydomowej oczyszczalni ścieków wraz z urządzeniami zawsze dostarcza tak zwaną książkę użytkownika. Dokument ten jest bardzo ważny, ponieważ zawiera wszystkie podstawowe dane dotyczące zakupionej oczyszczalni ścieków, w tym informacje na temat warunków użytkowania oczyszczalni, częstotliwości wykonywania przeglądów i konserwacji oraz szczegółowe zalecenia dotyczące na przykład usuwania osadów ściekowych z osadnika lub separatora tłuszczu.Wszystko po to, aby oczyszczalnia dobrze działała przez wiele lat.
            
Uwaga! W kwestiach spornych między użytkownikiem oczyszczalni ścieków a jej wykonawcą lub producentem prawidłowo prowadzona książka użytkownika jest podstawowym dokumentem w procedurze o uznanie gwarancji na urządzenia. Warto o tym pamiętać i zawsze wymagać, aby wraz z dostarczoną i zainstalowaną oczyszczalnią wykonawca przekazał także wypełnioną książkę użytkownika.

Niedoceniane aktywatory
Bardzo ważną rolę dla prawidłowego funkcjonowania przydomowej oczyszczalni, wciąż nie do końca docenianą, odgrywają biopreparaty. Służą one do wspomagania procesów rozkładu i neutralizacji ścieków. Zwiększając liczbę bakterii w jednostce objętości ścieków, intensyfikują naturalne procesy biologiczne zachodzące w osadnikach gnilnych. Likwidują nieprzyjemną woń, niszczą bakterie chorobotwórcze (między innymi bakterie z grupy coli, salmonellę, bakterie czerwonki), rozkładają tłuszcze, upłynniają osady stałe oraz udrażniają przewody kanalizacyjne.
           
Uwaga! Biopreparaty nie oczyszczają ścieków w 100%. Ścieki są nadal nieobojętne dla środowiska naturalnego i nie mogą być odprowadzane do gruntu bezpośrednio z osadnika. Koniecznie trzeba doczyścić je w procesie tlenowym, na przykład w prawidłowo wykonanym drenażu rozsączającym.
           
Regularne stosowanie biopreparatów wymaga stosunkowo niewielkich nakładów finansowych, a daje bardzo pozytywne efekty:
- poprawia funkcjonowanie instalacji,
- przyczynia się do lepszego oczyszczenia ścieków, czyli pośrednio chroni otaczające nas środowisko,
- wydłuża okres bezawaryjnego użytkowania oczyszczalni, a więc obniża koszty eksploatacji.
Wybierając firmę instalacyjno-wykonawczą, powinniśmy brać pod uwagę tylko te, które świadczą kompleksowe usługi, w tym pełny zakres usług serwisowych. Tylko firma lub hurtownia branżowa współpracująca z instalatorami specjalizującymi się w montażu i serwisowaniu oczyszczalni gwarantuje wieloletnie i prawidłowe użytkowanie każdej instalacji.
           
Zasady stosowania niektórych biopreparatów

BIO 7 CHOC
- Działanie: zawarte w BIO 7 CHOC naturalne szczepy bakterii, drożdże i enzymy wspomagane witaminami gwarantują wyjątkowo szybki wzrost flory bakteryjnej.
- Zastosowanie: w nowo uruchamianych osadnikach, po opróżnieniu szamba, w przypadku zamarznięcia lub zniszczenia flory biologicznej.
- Sposób użycia: należy wsypać do miski ustępowej dawkę preparatu (1 doza granulatu + 1 kapsułka). Przyjmuje się jedną dawkę na czterech stałych mieszkańców (jeśli mieszkańców jest więcej, dawkę preparatu zwiększa się proporcjonalnie do ich liczby). Operację należy powtórzyć po ośmiu dniach, następnie zastosować BIO 7 ENTRETIEN (ewentualnie na przemian z BIO 7 G).
            
BIO 7 ENTRETIEN
- Działanie: BIO 7 ENTRETIEN jest mieszanką starannie wyselekcjonowanych naturalnych szczepów bakterii, drożdży oraz enzymów, która znacznie poprawia pracę osadów w zbiorniku.
- Zastosowanie: w działających osadnikach, po uprzednim zaszczepieniu BIO 7 CHOC.
- Sposób użycia: raz w miesiącu należy wsypać do miski ustępowej zawartość jednej torebki preparatu i spłukać wodą. Jedna torebka wystarcza na czterech stałych mieszkańców (w przypadku większej liczby mieszkańców należy proporcjonalnie zwiększyć dawkę preparatu).

BIO 7 G
- Działanie: przyspiesza rozkład tłuszczów i zapobiega ich odkładaniu się w przewodach kanalizacyjnych.
- Zastosowanie: zalecany, jeśli instalacja oczyszczalni nie jest wyposażona w separator tłuszczu.
- Sposób użycia: raz na trzy tygodnie (nie częściej!) do zlewozmywaka trzeba wlać dawkę preparatu uprzednio rozpuszczoną w litrze letniej wody (1 doza granulatu + 1 kapsułka) i spłukać kilkoma litrami ciepłej wody, tak aby preparat przedostał się do kanalizacji.

Uwaga! Bezpośrednio po wprowadzeniu BIO 7 G nie można wlewać do zlewozmywaka wrzącej wody ani agresywnych środków chemicznych.

Bio 7 Choc. Autor: Grzegorz Otwinowski		Bio & Entretien. Autor: Grzegorz Otwinowski