Według prawa
Zgodnie z Prawem budowlanym w każdym domu nie rzadziej niż co pięć lat należy skontrolować instalację elektryczną. O przeprowadzenie takiej kontroli powinien zadbać właściciel lub zarządca domu.
Jej zakres obejmuje sprawdzenie:
- stanu sprawności połączeń,
- osprzętu elektroinstalacyjnego (puszek, gniazdek, włączników),
- wyłączników różnicowo- i nadmiarowoprądowych,
oraz pomiary:
- oporności izolacji przewodów,
- uziemień instalacji i urządzeń.
Przepisy Prawa budowlanego zabraniają wykonywania tych prac przez osoby nie mające odpowiednich kwalifikacji. Warto o tym pamiętać, mimo że pomoc fachowca kosztuje - taniej jest bowiem zapobiegać szkodom, niż je później usuwać. Tyle przepisy. Niestety praktyka często od nich odbiega.
Niezastąpiony elektryk
Na elektryczności podobnie jak na medycynie "zna się" wiele osób, zwłaszcza zagorzałych majsterkowiczów. Dlatego często chwytają za śrubokręt i naprawiają bądź przerabiają instalację lub urządzenia elektryczne. Takie prace wykonywane bez odpowiedniej wiedzy i umiejętności mogą doprowadzić do porażenia prądem samego majsterkowicza i być groźne także dla jego rodziny i innych osób. Wadliwa instalacja elektryczna (lub urządzenie) może być przyczyną pożaru.
Większość prac przy instalacjach i urządzeniach elektrycznych może wykonać tylko specjalista-elektryk z uprawnieniami do 1 kV. Elektrykowi należy zlecić:
- naprawę uszkodzonej instalacji elektrycznej,
- wymianę i rozbudowę istniejącej instalacji,
- wykonanie nowej instalacji,
- podłączenie opraw oświetleniowych i innych odbiorników podłączonych na stałe (nie za pomocą wtyczki i gniazdka, na przykład niektórych wentylatorów łazienkowych lub grzejników elektrycznych),
- naprawę urządzeń elektrycznych.
Pewne prace może wykonać wyłącznie uprawniony elektryk z lokalnego zakładu energetycznego. Zalicza się do nich:
- naprawy przyłącza elektrycznego (napowietrznego lub kablowego),
- naprawy liczników energii elektrycznej,
- czyszczenie liczników.
Żadnej z tych prac nie wolno robić samodzielnie, jeśli nie ma się odpowiednich uprawnień. Osoba bez właściwego przygotowania robi naprawy na własne ryzyko i odpowiedzialność.
Domowym sposobem
Są jednak proste prace przy instalacjach i urządzeniach elektrycznych, które można wykonać samodzielnie, mimo braku odpowiednich kwalifikacji. Trzeba wtedy bezwzględnie przestrzegać zasad bezpieczeństwa i stosować niezbędne środki ostrożności. Przed rozpoczęciem prac należy zaopatrzyć się w podstawowe narzędzia, takie jak: próbnik napięcia jedno- lub dwubiegunowy, zestaw śrubokrętów z izolowanymi rękojeściami, obcęgi z izolowanym uchwytem.
Uwaga! Wszelkie prace można prowadzić tylko wtedy, gdy napięcie jest wyłączone.
Każdy elektryk-amator powinien wiedzieć, co to jest...
Napięcie - różnica potencjałów pomiędzy przewodem lub punktem w instalacji elektrycznej a innym przewodem lub punktem albo Ziemią. Potencjał Ziemi przyjmuje się równy zeru. W instalacji napięcie między przewodem każdej z faz a Ziemią wynosi 220 V, a między przewodami różnych faz 380 V.
Przewód fazowy - przewód w normalnych warunkach znajdujący się pod napięciem i przewodzący prąd roboczy - oznaczany dużą literą L i cyframi od 1 do 3: L1, L2, L3.
Przewód neutralny - (dawna nazwa "zerowy") przewód w normalnych warunkach mogący znaleźć się pod napięciem; przewodzący prąd roboczy w obwodach jednofazowych; oznacza się dużą literą N.
Przewód ochronny - przewód w normalnych warunkach nie będący pod napięciem i nie przewodzący prądu - oznacza się dużymi literami PE.
Przewód ochronno-neutralny - przewód spełniający jednocześnie funkcję przewodu neutralnego i ochronnego - oznacza się dużymi literami PEN.
Prąd zwarcia - prąd płynący w instalacji, gdy uszkodzona jest izolacja przewodów, osprzęt lub urządzenie elektryczne.
Styk ochronny – element gniazdka wtyczkowego lub innego urządzenia elektrycznego, służący do przyłączenia przewodu ochronnego lub ochronno-neutralnego.
Bezpiecznik topikowy - (popularny "korek") zabezpieczenie instalacji przed skutkami zwarć oraz przeciążeniami - ponowne użycie wymaga wymiany wkładki topikowej na nową o takim samym prądzie znamionowym (na przykład 10 lub 16 A).
Bezpiecznik automatyczny wkręcany - zabezpieczenie spełniające te same funkcje co bezpiecznik topikowy; włącza się ponownie przez wciśnięcie przycisku.
Wyłącznik nadmiarowoprądowy - aparat chroniący instalację przed przeciążeniem i skutkami zwarć; ponowne włączenie nie wymaga wymiany elementów.
Wyłącznik różnicowoprądowy - aparat chroniący przed porażeniem elektrycznym; ponowne włączenie nie wymaga wymiany elementów.
Korzystanie z instalacji elektrycznej i podłączonych do niej urządzeń będzie bezpieczne, jeśli:
- instalacja i urządzenia będą sprawne;
- każde uszkodzenie instalacji będzie niezwłocznie usunięte (niedopuszczalne są prowizoryczne naprawy);
- uszkodzone urządzenia zostaną oddane do naprawy;
- gniazda i włączniki w pomieszczeniach wilgotnych i na zewnątrz budynków będą miały szczelne obudowy;
  |
| Autor: Krzysztof Zasuwik |
- w instalacji zostaną zamontowane wyłączniki nadmiarowo- i różnicowoprądowe. W nowych instalacjach montuje się je na stałe w skrzynce bezpiecznikowej. Zgodnie z przepisami w domu musi być co najmniej jeden wyłącznik różnicowoprądowy i jeden nadmiarowoprądowy.
 |
| Autor: ABB |
Wygodniej jednak jest założyć ich więcej, na przykład po jednym nadmiarowo- i różnicowoprądowym na każdej kondygnacji, by w razie konieczności wyłączyły prąd tylko w części instalacji.
W starych domach można zastosować przenośne wyłączniki różnicowoprądowe, zabezpieczające konkretny odbiornik, na przykład kosiarkę lub urządzenia elektryczne w kuchni czy pokoju.
Wtyczkę takiego wyłącznika wkłada się do gniazdka;
 |
| Autor: ELESTER |
- w pomieszczeniach ciasnych, gdzie posługiwanie się urządzeniami elektrycznymi jest utrudnione, oraz tam, gdzie powietrze jest bardziej niż zwykle wilgotne lub zapylone (w pomieszczeniach lub na zewnątrz domu), będą używane jedynie urządzenia z podwójną izolacją, oznaczone na tabliczce znamionowej znakiem podwójnego kwadratu (na przykład przenośne lampy w specjalnej obudowie) lub urządzenia pracujące pod napięciem 24 V, na przykład narzędzia zasilane z własnych akumulatorów (a nie z instalacji).
 |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz