środa, 3 sierpnia 2011

Opłata skarbowa. Przepisy



Jeśli chcemy zbudować lub wyremontować dom, w którym będziemy nie tylko mieszkać, ale i pracować, za wydanie decyzji o warunkach zabudowy i pozwolenia na budowę zapłacimy opłatę skarbową.
Obowiązująca do końca 2000 roku ustawa o opłacie skarbowej obejmowała obok czynności administracyjnych także umowy cywilnoprawne (na przykład sprzedaży domu, działki czy mieszkania). Od 1 stycznia 2001 r. opłata skarbowa obejmuje tylko podania, czynności urzędowe, zaświadczenia, zezwolenia oraz weksle, pełnomocnictwa i dokumenty przewozowe. Umowy cywilnoprawne objęte są natomiast podatkiem, o którym pisaliśmy w Muratorze 3/2001 na s. 142. 

Opłata skarbowa jest pobierana wyłącznie wtedy, gdy czynności administracyjne wykonywane są na wniosek zainteresowanej osoby. Działania organu administracyjnego wszczynane z urzędu nie podlegają opłacie skarbowej.

Kto płaci
Zobowiązane do zapłaty opłaty skarbowej są osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, jeżeli wystawiają dokumenty (weksle, pełnomocnictwa), składają podania i załączniki do podań albo jeżeli na ich wniosek dokonuje się czynności urzędowych lub wydaje zaświadczenia lub zezwolenia.
Jeżeli kilka osób składa wspólny wniosek (na przykład o wydanie zezwolenia), są one solidarnie odpowiedzialne za uiszczenie opłaty.

Za co i ile 

Szczegółowy wykaz przedmiotów opłaty skarbowej (czynności urzędowych, zaświadczeń, zezwoleń itp.), wysokość jej stawek  oraz zwolnień zawarto w tabeli, będącej załącznikiem do nowej ustawy o opłacie skarbowej.

- Podania. Każde żądanie wyjaśnienia, udzielenia informacji lub prośba o dokonanie wykładni obowiązujących przepisów jest podaniem, niezależnie od formy. Stawka opłaty skarbowej od podania wynosi 5 zł, a od załączników do podań 50 gr. Jeżeli na podaniu nie ma znaków opłaty skarbowej, podanie nie jest rozpatrywane.
Podanie wniesione przez jedną osobę, dotyczące więcej niż jednej sprawy, obciążone jest jedną opłatą (jeśli wszystkie sprawy załatwia ten sam urząd). Również podania wniesione przez dwie lub więcej osób podlegają jednej opłacie skarbowej, jeżeli osoby te są współwłaścicielami i podanie dotyczy ich wspólnego majątku albo jeżeli wyrażone żądania opierają się na tej samej podstawie prawnej. W innych wypadkach opłatę pobiera się od każdego zainteresowanego. Warto pamiętać, że oprócz opłaty za samo podanie trzeba będzie także wnieść opłatę za podjęte na skutek wniesionego podania czynności urzędowe czy wydane zezwolenia lub zaświadczenia.
Uwaga! Podania w sprawach mieszkaniowych są zwolnione z opłaty. Zwolnienie to dotyczy zatem nie tylko spraw z zakresu budownictwa mieszkaniowego, ale i spraw takich, jak: kredyty, dodatki mieszkaniowe, zarząd budynkami mieszkalnymi itp.

- Czynności urzędowe. W zakresie czynności urzędowych wykonywanych przez administrację rządową i samorządową mieści się m.in. ustalanie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, zatwierdzanie projektów budowlanych, przenoszenie decyzji o pozwoleniu na budowę na inną osobę. Czynności dokonywane przez inne organy nie są czynnościami urzędowymi i w związku z tym nie podlegają opłacie skarbowej, mogą być natomiast objęte opłatą administracyjną.
Wykaz czynności urzędowych (zawarty w II części załącznika do ustawy), od których pobierana jest opłata skarbowa, jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że w sytuacjach w nim nie wymienionych opłaty skarbowej się nie pobiera.
Uwaga! Jeśli decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu dotyczy budowy budynku, w którym ma być prowadzona działalność gospodarcza, to obejmuje ona ten budynek wraz z instalacjami wewnętrznymi i przyłączami – dlatego zgodnie z załącznikiem do ustawy objęta jest jedną opłatą skarbową w wysokości 190 zł. Jeżeli natomiast decyzja dotyczy wyposażenia budynków już istniejących w instalacje, przyłącza czy drogi dojazdowe (traktowane zgodnie z Prawem budowlanym jako budowle), to opłata skarbowa od decyzji o warunkach zabudowy wynosi 228 zł.
Za decyzje o warunkach zabudowy i o pozwoleniu na budowę dla budynków stałych i tymczasowych powinny być pobierane takie same opłaty skarbowe.

- Zaświadczenia. Zgodnie z art. 217 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego zaświadczenie wydaje się, jeżeli przepis prawa wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego lub osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego. Wykaz zaświadczeń objętych opłatą skarbową (zawarty w części III załącznika do ustawy) ma charakter katalogu otwartego. Od zaświadczenia, dla którego nie została określona w załączniku odrębna stawka, należy uiścić 11 zł opłaty skarbowej.

- Zezwolenia. Obowiązek uzyskania zezwolenia może wynikać zarówno z prawa działalności gospodarczej, jak i z innych ustaw, na przykład Prawa budowlanego. Poszczególne rodzaje zezwoleń, stawki opłaty oraz zwolnienia wymienione są w części IV załącznika do ustawy, jest to jednak katalog otwarty. Opłata skarbowa od niewymienionych w załączniku zezwoleń oraz koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej wynosi 833 zł, a od pozostałych zezwoleń – 76 zł.
Uwaga! W przypadku wydania pozwolenia na budowę budynku o funkcji mieszanej (na przykład usługowo-mieszkalnej) przy obliczaniu opłaty nie uwzględnia się powierzchni części mieszkalnej tego budynku.

Jak i kiedy
Opłatę skarbową płaci się naklejonymi na podaniu lub wniosku znakami opłaty skarbowej. Jeśli nabycie znaczków jest utrudnione, można zapłacić gotówką w kasie lub przelewem na rachunek bankowy właściwego urzędu gminy (miasta). Jeśli opłata przekracza 100 zł, zawsze płaci się ją w kasie lub przelewem.
Opłatę skarbową należy wnieść:
- od podania – w chwili jego złożenia,
- od czynności urzędowej – w chwili złożenia wniosku o jej dokonanie, a jeśli w jej wyniku ma być wydany dokument – w chwili wydania tego dokumentu,
- od zaświadczenia lub zezwolenia – w chwili ich wydania,
- od pełnomocnictwa – w chwili jego wystawienia.
Najczęściej organy administracji żądają wniesienia opłaty za zezwolenie już w chwili wnioskowania o jego wydanie, czyli de facto przed powstaniem obowiązku podatkowego. Ma to prawdopodobnie ułatwić wnoszenie tej opłaty, ale warto pamiętać, że nie jest obowiązkowe.
Jeżeli czynność jest dokonywana w obecności płatnika (na przykład notariusza w wypadku ustanowienia pełnomocnictwa do sprzedaży domu), to jest on obowiązany do poboru opłaty skarbowej.

Gdzie
Opłatę skarbową należy zapłacić w urzędzie gminy właściwym dla:
- siedziby organu, który przyjął podanie, dokonał czynności urzędowych albo wydał zaświadczenie lub zezwolenie,
- miejsca zamieszkania (siedziby) wystawcy weksla,
- miejsca złożenia pełnomocnictwa.

Kiedy należy się zwrot
Opłata może być zwrócona, jeżeli:
- odwołanie zostało w całości uwzględnione lub decyzja, której dotyczyło, została uchylona, zmieniona lub unieważniona,
- mimo uiszczenia opłaty nie dokonano czynności urzędowej.
We wszystkich pozostałych sytuacjach, gdy opłata skarbowa została zapłacona nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej, kwestie zwrotu opłaty skarbowej reguluje Ordynacja podatkowa: podatnik powinien złożyć żądanie stwierdzenia nadpłaty podatku.

Podstawa prawna:- ustawa z 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 86, poz. 960)
- rozporządzenie ministra finansów z 5 grudnia 2000 r. w sprawie sposobu pobierania, zapłaty i zwrotu opłaty skarbowej oraz sposobu prowadzenia rejestrów tej opłaty (Dz. U. nr 110, poz. 1176)

Budownictwo mieszkaniowe bez opłaty
Podania i załączniki do podań, czynności urzędowe, zaświadczenia z zakresu budownictwa mieszkaniowego oraz zezwolenia wydawane w tych sprawach nie podlegają opłacie skarbowej.
Budownictwo to dział gospodarki obejmujący wznoszenie, konserwacje, remontowanie i rekonstrukcje obiektów budowlanych. Dotyczy to także elementów budownictwa mieszkaniowego, na przykład budowy instalacji gazowej lub elektrycznej.
Wyłączone z opłaty skarbowej są również podania i załączniki, czynności urzędowe, zaświadczenia, zezwolenia oraz pełnomocnictwa dotyczące spraw załatwianych na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami, spraw związanych ze sprzedażą lub zamianą nieruchomości albo prawa wieczystego użytkowania na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska, a także ze sprzedażą rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym i upadłościowym.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz